Kutsaldan Ritüele
Çanakkale Tahtacılarının Geleneksel Dünya Görüşü
Türkiye’de kendine özgü inançları olan toplulukların başında Tahtacılar gelmektedir. Tahtacıların İç Asya’dan Horasan ve Kuzeybatı İran üzerinden Anadolu’ya göç ettikleri yönünde güçlü tezler vardır. Onların inanç dünyasında varlığını koruyan Şamanizm, eski Türk dini, Maniheizm gibi İslam öncesine ait ögeler İslami gelenekle senkretizme uğramış görünmektedir. Günümüzde Güney Anadolu’da Doğu Toroslardan itibaren başlayan Tahtacı yerleşimleri, Akdeniz ve Ege kıyıları boyunca uzanarak en uçta Çanakkale’yi içine alacak şekilde bir kavis çizmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere kitap, Çanakkale Tahtacılarının geleneksel dünya görüşüne odaklanarak inanç ve ritüeller üzerine inşa edildiği varsayılan Tahtacı kolektif kimliğinin bileşenlerini ortaya koymaya çalışmıştır. Tahtacılar, Çanakkale yöresinde “Türkmenler” veya “Tahtacı Türkmenler” olarak da adlandırılırlar. Bu kitapta pratik kullanımı, ulusal ve uluslararası bilimsel terminolojiye uyum sağlamak gibi nedenlerle “Tahtacılar” kavramını kullandık.
Elde edilen veriler, hem betimleyici bir tarzda hem de Tahtacılarla ilgili yazılı literatürdeki bilgilerle de desteklenerek yorumlayıcı antropolojik perspektifle değerlendirilmiştir. Kitapta kullanılan saha verilerinde sözlü kaynaklar, her bilginin sonunda ayrı ayrı belirtilmemiş, kitabın sonunda sözlü kaynaklar listesinde kaynak kişi bilgileri sunulmuştur. Kitapta yer alan şiirler, yörede sazandarlık yapan Mustafa Kurt ve Bektaş Gümüş’ün tuttuğu defterlerden alınmıştır. Cemlerle ilgili bilgiler ise yörede aktif biçimde görev yapan Tahtacı dedelerinden derlenmiştir.
